Museum Kurhaus / Kleef

Ewald Mataré Verzameling

Tentoonstelling „Ewald Mataré – Jaren in Berlijn. Het vroege oeuvre“, 29.03.-28.06.2015

In 2015 gedenken we de vijftigste sterfdag van de belangrijkste kunstenaar in de collectie van het Museum Kurhaus Kleef: Ewald Mataré (1887-1965). Mataré is een belangrijke vertegenwoordiger van de klassieke moderne kunst, zijn voorstellingen van dieren – waarbij de koe een centrale plaats inneemt – hebben een unieke positie in de Duitse kunst van de twintigste eeuw. Zijn werk onderscheidt zich door een absolute helderheid van vorm en een onuitputtelijke creativiteit. In het Derde Rijk gold zijn werk als ‘entartet’. Na de oorlog, tot zijn dood in 1965, genoot hij hoog aanzien, niet alleen als docent aan de kunstacademie in Düsseldorf, maar ook als beeldhouwer. In de naoorlogse tijd realiseerde hij opdrachten in het binnen- en buitenland, waaronder de bronzen deuren voor het zuidelijk portaal van de dom van Keulen, een voor de dom van Salzburg, voor de Vredeskerk van Hiroshima, alsook vensters voor het westwerk van de dom van Aken.

De nalatenschap van Ewald Mataré vormt het fundament voor de collectie moderne en hedendaagse kunst van het Museum Kurhaus Kleef, hetgeen ook in de naamgeving tot uiting komt in de toevoeging: „Ewald Mataré-Verzameling“.

Het terugvinden van de „Dode soldaat“ in 1977 in Kleef, een in 1932 in opdracht gegeven en in 1934 ingewijd monument voor de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog, dat in 1938 door de nationaalsocialisten werd vernield, leidde tot een intensief contact met de familie Mataré. Dat resulteerde in de overdracht van de nalatenschap in 1988 en de opening van het Museum Kurhaus Kleef – Ewald Mataré-Verzameling in 1997. Het tonen en de wetenschappelijke studie van zijn veelzijdige werk en nalatenschap behoren sindsdien tot de hoofdtaken van het museum.

De vijftigste sterfdag van Ewald Mataré in 2015 vormt voor het Museum Kurhaus Kleef de aanleiding om met objecten uit de eigen verzameling en met in bruikleen gegeven kunstwerken uit heel Duitsland een omvangrijke tentoonstelling in te richten, die zich zal concentreren, voor het eerst, op zijn vroege jaren van 1907 tot 1932. Hierbij zal de aandacht gericht zijn, niet alleen op Ewald Mataré als beeldhouwer en graficus, maar voor het allereerst ook op zijn hoedanigheid als schilder! Een primeur op de tentoonstelling zullen ongetwijfeld de nog nooit getoonde vroege schilderijen zijn van de meesterleerlingen van Arthur Kampf en Lovis Corinth! Mataré had ze in de jaren twintig verworven, toen hij zich richtte op grafiek en zich via dit medium met plastiek ging bezighouden.

De tentoonstelling schetst een beeld van zijn vroege jaren, van Mataré’s vertrek uit Aken naar Berlijn, tot aan zijn terugkeer in het Rijnland in 1932, als hij op aandringen van Paul Klee wordt aangesteld als docent beeldhouwkunst aan de kunstacademie van Düsseldorf.

Catalogi

Bij de tentoonstelling zal een omvangrijke, rijk geïllustreerde catalogus verschijnen met een reeks artikelen over belangrijke thema's en aspecten van de tentoonstelling. Daarnaast zullen alle werken worden afgebeeld en, wetenschappelijk verantwoord, worden beschreven.

De vijftigste sterfdag van Ewald Mataré in 2015 vormt voor het Museum Kurhaus Kleef tevens de aanleiding tot de heruitgave van de twee huidige catalogues raisonnés, hetgeen zal voorzien in een grote lacune in het onderzoek van zijn werk: het overzicht van de aquarellen en dat van de beeldhouwwerken.

Het eerste overzicht van de aquarellen werd dertig jaar geleden samengesteld door Ulrike Köcke (Ewald Mataré: Aquarelle 1920-1956, bewerking Anna Klapheck, München 1983); het eerste overzicht van de beeldhouwwerken 25 jaar geleden door Sabine Maja Schilling-Kufferath (Sabine Maja Schilling, Ewald Mataré. Das plastische Werk, Werkverzeichnis, Keulen 1987, 2. herziene 1994).

Beide publicaties zijn helemaal uitverkocht en daarbij op veel punten aan herziening toe. De catalogue raisonné van de aquarellen zal ter begeleiding van de tentoonstelling eind maart 2015 verschijnen, de catalogue raisonné van de sculpturen in de herfst / winter 2015.

-> Nu de catalogi hier online kopen!