Giovanni Anselmo 26.09.2004–09.01.2005

Het Museum Kurhaus Kleve organiseert in samenwerking met Ikon Gallery, Birmingham, een om-vangrijke solotentoonstelling van de belangrijke Italiaanse Arte Povera-kunstenaar Giovanni Anselmo die in dit jaar 70 wordt. Tot nu toe was het werk van Anselmo in Duitsland alleen fragmentarisch in galerieën en in overzichtstentoonstellingen te zien. De tentoonstelling in het Museum Kurhaus Kleve is de eerste wezenlijke retrospectieve in een Duits Museum. In het totaal worden er circa 20 werken getoond die een grondige indruk geven van het werk van Anselmo. Een hoogtepunt is de nieuwe grote installatie “Dove le stelle si avvicinano di una spanna in più ...”(2004) die de kunstenaar speciaal voor Kleef en Birmingham geconcipieerd heeft.

De beklimming van de vulkaan Stromboli in augustus 1965 was het bepalende idee voor de kunst van Giovanni Anselmo. Toen hij bij het krieken van de dag de rand van de krater bereikte, projecteerde de achter hem opgaande zon zijn schaduw niet – zoals gebruikelijk – op de grond maar in het oneindige. Anselmo fotografeerde deze ervaring en wijdde zich sindsdien aan het doel om het immateriële ervaarbaar te maken en met behulp van het zichtbare het onzichtbare te tonen.

Twee aspecten zijn in het werk van Anselmo van bijzondere betekenis: energie en zwaartekracht. Beroemd is bijvoorbeeld zijn werk “Struttura che mangia / Structuur, die eet”(1968), een grote blok graniet waaraan een kleinere is vastgemaakt. Tussen de beide stenen is een krop sla geklemd zodra die verwelkt en opdroogt, gaat de spanning verloren en valt de kleine blok op de grond – een catastrofe door het verlies van energie. Over de door een enorme inzet van energie mogelijk geworden overwinning van de zwaartekracht gaan die werken waarbij Anselmo blokken steen met behulp van staaldraden aan de plafonds en zuilen van een tentoonstellingsruimte hangt. De stenen, wier fysische verschijning voor de kijker een immens gewicht suggereert, spotten met de wet van de zwaartekracht en ma-ken er ons tegelijkertijd weer op een nieuwe manier bewust van.

In het middelpunt van de tentoonstelling in Kleef en Birmingham staat het nieuwe werk “Dove le stelle si avvicinano di una spanna in più ... / Waar de sterren een handbreedte naderbij komen ...”(2004). Het bestaat uit ongeveer 40 op de grond liggende blokken graniet en uit kleurvelden in ultramarijn die direct op de muur geschilderd worden. Wanneer het diepe blauw een onbepaalde verte aanduidt, een ergens anders, dan zijn de stenen als het ware de eerste trede waarlangs de kijker dit andere niveau kan benaderen. Met hun hulp lukt het ‘van hier naar daar’ – van het materiële naar het im-materiële.